ZLECENIE BADANIA
Formularz zlecenia badania laboratoryjnego powinien zawierać następujące dane:
1. Dane pacjenta:
- imię i nazwisko,
- miejsce zamieszkania/oddział szpitalny,
- płeć,
- pesel,
- nr identyfikacyjny pacjenta (podawany przy braku innych danych),
2. Dane lekarza zlecającego ( pieczątka )
3. Dane jednostki zlecającej badanie ( pieczątka )
4. Rodzaj materiału i jego pochodzenie,
5. Zlecone badanie (ukierunkowanie),
6. Data i godzina pobrania materiału do badania,
7. Istotne kliniczne dane pacjenta ( np. aktualna lub planowana antybiotykoterapia)
POBIERANIE MATERIAŁU - INFORMACJE DLA PACJENTA, KONTRAHENTA
I. Instrukcja pobrania moczu na posiew
Prawidłowe pobranie porcji moczu:
1. Mocz do badania powinien być oddany bezpośrednio po spoczynku nocnym trwającym nie miej niż 4 godziny.
2. Przygotować pojemnik jałowy na mocz nie dotykając wewnętrznych powierzchni pojemnika palcami.
3. Nie wolno przelewać moczu z niejałowego pojemnika do jałowego!
4. Umyć zewnętrzne narządy płciowe z okolicą ujścia cewki moczowej używając ciepłej wody ( bez dodatku środków
myjących i odkażających)
5. Oddać pierwszą porcję moczu do toalety
6. Drugą porcję, około 10 ml moczu oddać do pojemnika (,,środkowy strumień moczu")
7. Pozostałą część moczu oddać do toalety
8. Zamknąć pojemnik
9. W przypadku zabrudzenia zewnętrznej powierzchni pojemnika, wytrzeć.
Pobranie moczu u noworodków i małych dzieci.
1. Przygotować woreczek na mocz (w sprzedaży dostępne są dwa rodzaje: dla dziewczynki i dla chłopca)
2. Umyć ręce wodą i mydłem
3. Umyć zewnętrzne narządy płciowe z okolicą ujścia cewki moczowej używając ciepłej wody ( bez dodatku środków
myjących i odkażających), osuszyć (wcześniej nie stosować oliwek itp.).
4. Rozerwać opakowanie i wyjąć woreczek
5. Odciągnąć załamane dno pojemnika.
6. Zerwać z woreczka przekładkę papierową.
7. Woreczek przykleić do ciała tak, aby jego otwór pokrywał się z anatomicznym ujściem cewki moczowej.
8. Po napełnieniu oderwać woreczek od ciała, załamać powierzchnię lepką i skleić.
9. Napełniony i sklejony woreczek włożyć do pojemnika na mocz i zakręcić wieczko i do momentu dostarczenia do laboratorium przechowywać w temperaturze lodówki (temp. 2-8 stopni C).
Pobranie moczu od chorego, który ma założony cewnik.
U chorego, który ma założony cewnik do pęcherza moczowego, należy przed planowanym badanie zmienić cewnik na nowy i pobrać odpowiednią ilość moczu do jałowego pojemnika.
UWAGI
1. Pojemnik opisać imieniem i nazwiskiem, a także datą i godziną pobrania oraz włożyć całość do woreczka.
2. Mocz należy dostarczyć do laboratorium maksymalnie do 2 godzin po pobraniu.
3. Tylko w wyjątkowych sytuacjach ( po uzgodnieniu ) gdy nie jest to możliwe, pojemnik z moczem przechować
w lodówce (temp. 2-8 stopni C), ale nie dłużej niż 4 godziny.
4. Pojemnik z moczem oraz skierowanie należy transportować osobno, aby nie dopuścić do zalania skierowania
5. Nieprzestrzeganie zasad pobierania moczu na posiew, przechowywania i transportu może spowodować jego
zanieczyszczenie, a w konsekwencji konieczność powtórzenia badania lub wdrożenie nieprawidłowego leczenia
II. Instrukcja pobrania plwociny
Prawidłowe pobranie moczu:
1. Do badania należy podbrać 2-5ml plwociny
2. Materiał należy pobrać rano, będąc na czczo, po wyjęciu protez zębowych/ po umyciu zębów oraz po przepłukaniu jamy ustnej przegotowaną wodą
3. Plwocinę odkrztusić głęboko i energicznie do jałowego pojemnika z szerokim otworem np. pojemnik do pobierania moczu uważając, aby nie zanieczyścić jego zewnętrznej powierzchni, szczelnie zamknąć pojemnik i podpisać
4. Ślina nie ma wartości diagnostycznej!
5. Materiał dostarczyć do laboratorium do 2 godzin od pobrania
W przypadku trudności z odksztuszaniem
1. Odetchnąć kilka razy i wstrzymać oddech. Kilkukrotne powtórzenie tej czynności może wywołać odkrztuszenie
UWAGI
1. Pojemnik/pojemniki podpisać imieniem i nazwiskiem
2. Materiał dostarczyć do laboratorium
3. Nieprzestrzeganie zasad pobierania plwociny przechowywania i transportu może spowodować zanieczyszczenie próbki, a w konsekwencji konieczność powtórzenia badania
IV. Kontrola procesu sterylizacji
- Pobieranie próbek z biologicznym wskaźnikiem kontroli procesu sterylizacji parą wodną w nadciśnieniu ( Sporal A )
- Pobieranie próbek z biologicznym wskaźnikiem kontroli skuteczności procesu sterylizacji suchym gorącym powietrzem ( Sporal S )
Sposób pobrania:
- Wskaźniki testowe włożyć do co najmniej dwóch największych pakietów reprezentatywnych dla danego załadunku i umieścić w miejscach najtrudniej dostępnych dla czynnika sterylizującego.
- Przeprowadzić ustalony proces sterylizacji.
- Po zakończeniu procesu sterylizacji wyjąć wskaźniki testowe z załadunku i włożyć oddzielnie do papierowych kopert.
- Kontrolę żywotności drobnoustrojów stanowi wskaźnik nie poddany procesowi sterylizacji.
W przypadku testów biologicznych niepobranych z laboratorium , konieczne jest dołączenie wskaźnika kontrolnego oraz instrukcji użycia wskaźników.